ISA PANG LUMANG KOLUM PARA SA BUWAN NG WIKA

Sapagkat ngayon ang huling araw ng Buwan ng Wika, ihinahabol ko itong isa pang nahalukay kong lumang kolum tungkol sa wika, mula sa ngayo'y defunct nang diyaryong Pinoy Times.
 

KUNG SA BAGAY

Jose F. Lacaba

Pinoy Times, 2000 Agosto 28

Problema sa wika

AGOSTO rin noong isang taon nang lumabas ang balitang ito.

Nagtalo ang dalawang lasing sa Sta. Cruz, Maynila. Ang pinagtalunan nila ay isang utos na inilabas ni Presidente Erap. Inutusan ng Presidente ang mga nagtatrabaho sa gobyerno na gamitin ang wikang Pilipino sa mga opisyal na komunikasyon, transaksiyon, at pulong.

Hindi pa naman nangyayari sa Pilipinas ang mga rayot sa India na bunga ng mga opisyal na patakaran sa pambansang wika. Pero hindi pahuhuli itong dalawang lasing sa Sta. Cruz.

Ang tagapagtaguyod ng Pilipino ay isang tagatawag ng mga pasahero sa dyip. Ang kanyang kadebate, ang tagapagtanggol ng Ingles, ay isang tindero ng sigarilyo.

Tinuya ng maka-Pilipino ang kanyang kainuman. Bakit daw nito ipinagtatanggol ang Ingles ay bobo naman ito sa Ingles?

Ayun, nag-amok ang maka-Ingles. Inundayan niya ng saksak ang umaalaska sa kanya. Hindi na umabot nang buhay sa ospital ang kampon ni Balagtas.

May kasabihan tayo: ang pikon, talo. Sa kasong ito, talo nga siguro ang pikon pagdating sa argumento. Pero ang alaskador—dedbol.

Ano ang leksiyon nito para sa ating lahat? Malay ko. Siguro, huwag na lang patulan ang maiingay na kampeon ng Ingles, lalo na kung bobo sa Ingles. Siguro, mabuti na rin at nakalimutan natin na Buwan ng Wika ngayon. Baka mas marami pang magpatayan sa ating mga kababayan.

Pupusta ako. Ni hindi ninyo alam na ang buwan ng Agosto ay opisyal na itinakda bilang Buwan ng Wika. Baka hindi nga ninyo alam na ang dating Linggo ng Wika ay napalitan na ng isang buong buwan.

Isang Panggalatok, ang dating Pangulong Ramos, ang nagpahaba ng panahon ng pagpapahalaga sa pambansang wika. Ngayong Tagalog na ang nakaluklok sa Malakanyang, wala nang nakaalaala sa Buwan ng Wika.

Kung sa bagay, maraming mas mabibigat na problemang kinakaharap ang bansa ngayon. May mga hostage pa ang Abu Sayyaf sa Mindanao. Hindi pa tumutupad ang JELP ni Erap sa mga rekisitos ng munisipyo ng Antipolo. At patuloy na kumakalat ang mga salbaheng tsismis na buntis si Jolina at terorista si Gemma.

Sa harap ng ganitong mga batayang suliranin, bakit kailangan pang problemahin ang pambansang wika?

Ewan ko sa inyo, pero lagi ko itong pinoproblema. Kaya ko nga naalaala ang Buwan ng Wika ay dahil pinoproblema ko itong nakasingit na flier sa diyaryong idineliber kanina.

Anunsiyo ito ng isang spa sa Quezon City. Nagbibigay ng malaking diskuwento para sa mga serbisyong katulad ng shiatsu at Swedish massage. At nananawagan sa wikang Ingles, o sa wikang mapagkakamalang Ingles: “Avail promo while supply last.”

Hindi ko na bubusisiin ang paggamit ng avail (karaniwang “avail yourself of” sa ordinaryong Ingles ng Amerika at Inglatera) at ang pagka-plural ng last. Ang gusto kong malaman ay kung ano ang supply na baka maubusan.

May posibilidad bang maubos ang supply nila ng shiatsu at Swedish massage? O baka naman naubusan lang sila ng supply ng Ingles?

P.S. 2012. Sa Cambridge International Dictionary of English, ang avail ay kabilang sa “verbs that require a reflexive pronoun,” kaya avail yourself of. Sa Merriam-Webster’s Collegiate Dictionary: Eleventh Edition (2003), pasok na ang avail of. Pero sa Pinoy English pa lang yata ginagamit ang avail bilang transitive verb na may object, as in, avail promo.