Monday, February 16, 2009

Minimithi (Desiderata)

I started this kapetesapatalim blog exactly a year ago today, on February 16, 2008, with the posting of my spoken-word piece, “Tagubilin at Habilin.” My prose poem, recorded by Armida Siguion-Reyna in Pop Lola (Viva Records, 2003), was admittedly inspired by, among others, the prose poem “Desiderata.” So now here’s my much older Tagalog translation/adaptation of “Desiderata” itself.

The translation was originally commissioned by Benjamin Ramos in the late 1980s, and was first published in my book of poetry translations, Sa Daigdig ng Kontradiksiyon: Mga Saling-wika (Anvil Publishing, 1991).

In my book, I attributed this prose poem to Anonymous, because that's how it was attributed in all published versions back then. But I have since learned that it has an author, Max Ehrmann.

My original translation, as published in Sa Daigdig ng Kontradiksiyon, hewed close to the original text. With my recent preoccupation with song adaptations, or salinawit, I decided to add on the sung refrain used in the spoken-word version of the prose poem recorded by Les Crane in 1971.


Cover of the 1976 edition of
The Desiderata of Happiness,
"a collection of philosophical poems"
by Max Ehrmann.
Photo from Wikipedia.



MINIMITHI
(DESIDERATA)

Mula sa teksto ni Max Ehrmann (sinulat noong 1927) at kasama ang sung refrain sa bersiyong isinaplaka ni Les Crane. Maaring awitin ang koro dito sa himig ng sung refrain sa plaka ni Les Crane.

Salin: Pete Lacaba


(KORO)
Ikaw ay supling ng sanlibutan.
Katulad ng bituin,
May liwanag kang taglay.
(Minimithi… minimithi… minimithi…)

LUMAKAD NANG MAHINAHON

Sa gitna ng ingay at pagkukumahog, at alalahanin
Ang kapayapaang maaaring makuha sa katahimikan.

Walang isinusuko hanggat maaari,
Pakitunguhan nang mabuti ang lahat ng tao.

Sabihin ang iyong katotohanan nang tahimik at malinaw;
At makinig sa iba, kahit sa nakayayamot at mangmang;
Sila man ay may kasaysayan.

Iwasan ang mga taong mabunganga at palaaway,
Sila'y ikinaiinis ng kalooban.

Kung ihahambing mo ang sarili sa iba,
Baka yumabang ka o maghinanakit; sapagkat laging
May lilitaw na mas mahusay o mas mahina sa iyo.

(KORO)
Ikaw ay supling ng sanlibutan.
Katulad ng bituin,
May liwanag kang taglay.
At anupaman ang iyong gawin,
Itong sanlibutan ay narito
Sa paligid mo.

Ikalugod ang iyong mga tagumpay at saka mga balak.

Manatiling interesado sa iyong hanapbuhay,
Gaano man kaaba; ito'y tunay na ari-arian
Sa pabago-bagong kapalaran ng panahon.

Maging maingat sa iyong negosyo;
Sapagkat ang daigdig ay puno ng panlilinlang.
Subalit huwag maging bulag sa kabutihang makikita.
Maraming nagsisikap na makamit ang mga adhikain; at sa lahat ng dako,
Ang buhay ay puno ng kabayanihan.

Maging tapat sa sarili. Higit sa lahat, huwag magkunwari.
Huwag ding libakin ang pag-ibig:
Sapagkat sa harap ng lahat ng kahungkagan at kawalang-pag-asa,
Ito'y lagi't laging sumisibol, tulad ng damo.

Tanggapin nang mabuti ang mga payo ng katandaan,
Buong-giliw na isuko ang mga bagay-bagay ng kabataan.

Pag-ibayuhin ang lakas ng loob,
Ito’y pananggalang laban sa biglaang kasawian.
Subalit huwag ikaligalig ang mga haka-haka.

Maraming pangamba ang likha ng pagod at pangungulila.

Bagamat kailangan ang sapat na disiplina,
Maging magiliw sa sarili.

(KORO)
Ikaw ay supling ng sanlibutan.
Katulad ng bituin,
May liwanag kang taglay.
At anupaman ang iyong gawin,
Itong sanlibutan ay narito
Sa paligid mo.

Kung gayon, pakisamahan ang Panginoon,
Anuman ang pananaw mo sa kanya.
At anuman ang iyong pinagkakaabalahan at minimithi,
Sa maingay na kalituhan ng buhay,
Pakisamahan ang iyong kaluluwa.

Sa kabila ng lahat ng pagkukunwari, kabagutan, at gumuhong pangarap,
Maganda pa rin ang daigdig.

Mag-ingat. Sikaping lumigaya.

(KORO)
Ikaw ay supling ng sanlibutan.
Katulad ng bituin,
May liwanag kang taglay…

Ikaw ay supling ng sanlibutan.
Katulad ng bituin,
May liwanag kang taglay…

Ikaw ay supling ng sanlibutan.
Katulad ng bituin,
May liwanag kang taglay…



NOTES:

From the Alt.Usage.English FAQ:

"Desiderata" was written in 1927 by Max Ehrmann (1872-1945). In 1956, the rector of St. Paul's Church in Baltimore, Maryland, used the poem in a collection of mimeographed inspirational material for his congregation. Someone who subsequently printed it asserted that it was found in Old St. Paul's Church, dated 1692. The year 1692 was the founding date of the church and has nothing to do with the poem.

(Salamat sa kapatid kong si Billy na nagbigay ng impormasyon sa itaas.)


From Wikipedia, the online encyclopedia:

Max Ehrmann (September 26, 1872 - September 9, 1945) was an attorney from Indiana, and was best known for writing the prose poem "Desiderata" (Latin: "things desired as essential") in 1927.

Ehrmann, who was of German descent, received a degree in English from DePauw University, followed by a degree in Philosophy from Harvard University. He then returned to his hometown of Terre Haute, Indiana to practice law. Eventually this led him to work in his family's meatpacking business and in the overalls manufacturing industry. At the age of 41, Ehrmann decided to become a writer instead. At the age of 55, he wrote Desiderata, which achieved fame only after his death.


Also from Wikipedia:

Les Crane (born Lesley Stein - December 3, 1933 – July 13, 2008) was a radio announcer and television talk show host, a pioneer in interactive broadcasting who also scored an unexpected spoken word hit with his 1971 recording of the poem Desiderata, winning a "Best Spoken Word" Grammy for his efforts…

A parody of Desiderata by National Lampoon on their comedy album, Radio Dinner (1972), went on to fame via the Dr. Demento and Howard Stern radio shows. Called Deteriorata and voiced by Norman Rose, the parody declared to listeners that "you are a fluke of the universe. You have no right to be here. And whether you can hear it or not, the universe is laughing behind your back." Melissa Manchester, then a little-known session singer, performed the gospel-tinged background vocals.

When asked about the recording during an interview by the Los Angeles Times in 1987, Crane replied, "I can't listen to it now without gagging." He admitted to being much fonder of the National Lampoon version.

11 comments:

Giselle said...

happy 1st birthday po sa kapetesapatalim! mahilig po tumula ang lola ko. matagal na po naming binabasa ang blog ninyo pero ngayon lang po ako nag-lakas loob na mag-comment. :) stay safe sir! god bless you!

Anonymous said...

Hi Sir. Isa po akong estudyante sa Ateneo High School at sana po matulungan niyo po kami. Mayroon po kasi kaming proyekto sa assignaturang English. Ang kailangan po gawin dito ay makapanayam ang isang akda. Pwede ba po kayo ang aming kapanayamin? salamat po. aeruh_dimalanta@yahoo.com yan po ang email kung saan niyo ako maaaring macontact. salamat po.

Ka Pete said...

aerudimalanta:

Dalawang beses na akong sumulat sa yahoo address mo. Binubuksan mo ba ang mail mo sa address na iyan?

Ka Pete said...

ellesig: Salamat sa pagbati. Ingat ka rin. Ingat sa mga tarantadong taksi drayber.

Anonymous said...

Desiderata is my best-loved poem ever. It guided me through the years of my youth. I am glad i found your filipino translation. thank for great filipino poets/writers like you.

Anonymous said...

Kamusta po Sir Pete... ako po si Andeng Arce yung 4th year na nagpa-authograph sa inyo last Monday nung bumisita po kayo sa school namin (PNHS).. Thank you po pala sa chance na makausap po namin kayo.. Gusto ko po sanang magtanong pero nahihiya lang po akong tumayo.. Lagi ko pong binabasa ang mga blogs nyo.. Pangarap ko po kasing maging isang sikat na makata, manunulat at direktor ng pelikula at ng teatro... Isa po kayo sa mga inspirasyon ko bilang poet and scriptwriter... Napanood ko po kasi yung RIZAL SA DAPITAN, iyon po ang isa sa ginawa kong inspiration sa paggawa ng script para sa stage play namin (ako po kasi ang director at scriptwriter). Sobrang saya ko po talaga nung nakita ko po kayo lalo na po nung pinirmahan nyo yung isa sa mga tula ko na napublish na sa LNGE (newspaper po ng DepEd). Once in a lifetime lang po kasi para sa akin ang ganoon... Nangangarap po ako na maging kagaya nyo na sa kabila ng mga pagsubok ay nagawa pa ring tumayo't manindigan sa mga bagay na ipinaglalaban at magtagumpay. Gusto ko nga po sanang bumili ng mga libro nyo kaya lang wala na po akong mahanap sa National Bookstore, saan pa po ba maaaring bumili ng mga aklat nyo? Maraming salamat po talaga sa pagbibigay ng insipasyon sa mga batang manunulat na taga-Pateros na nangangarap ding makarating kahit sa paanan lang ng tinamasa ninyong tagumpay. Hanga po talaga ako sa inyo na sa kabila ng inyong kasikatan ay nakatapak pa rin ang mga paa nyo sa lupa at nagagawa ninyong lumingon sa inyong pinanggalingan. Madalang lang po ang mga katulad nyo... Sana po ay magkita pa po ulit tayo... MABUHAY PO KAYO!
-Andrea Arce
IV-Zamora
Pateros National High School hagupit_panitik21@yahoo.com

bianca said...

happy anniversary to your blog!! keep on writing. :) mabuhay ka ka pete!!

Anonymous said...

sir, gusto ko lang pong sabihin na ang ganda-ganda ng Tagubilin at Habilin na isinulat ninyo. Nalaman kong ibinibenta ang bilang single track ang tula sa mga rally, syempre, may pahintulot po nina Mr. Carlitos. Naintriga ako kaya bumili na rin ako ng CD na Pop Lola ni Ms. Armida. Balak ko pong mamigay ng kopya ng tula niyo sa mga kaibigan ko. hindi po matatawaran ang humor na kalakip ng ibang seryosong usaping panlipunan.

Ka Pete said...

Sam, adengkantada: Salamat sa mga papuri!

Andeng: Anong libro ba ang hinahanap mo? Nang huli akong mapasyal sa National Bookstore sa malapit sa amin, may nakita pa akong kopya ng EDAD MEDYA. Sa UP Press Bookstore sa Balay Kalinaw, UP Diliman campus, may mabibili pang kopya ng KUNG BAGA SA BIGAS. Ito ang librong idinonate ko sa Pateros National High School noong magbigay ako ng talk sa inyo noon. Puwede kitang ibili sa UP (may author's discount pa) at dadalhin ko sa susunod na pag-uwi ko sa Pateros.

Bianca: Salamat at mabuhay ka! Kung naaalala mo, utang ko sa iyo kung tutuusin ang pagkakaroon ko ng blog na ito. Maraming nagbalita sa akin na nabasa nila ang "Tagubilin at Habilin" sa blog mo, pero nang tingnan ko iyon ay napansin kong tila ang ginamit mong text ay transcribed from the spoken-word version, dahil hindi nasunod ang line breaks na nasa written version ko. Dahil doon ay ipinasiya kong magkaroon na rin ng sarili kong blog, para dito mailathala ang kumbaga ay official version ng aking mga akda (at kung minsan ay current version, dahil may tendency akong mag-revise pa kahit published na). One year ago na iyon. I hope to meet you one of these days para personal kitang mapasalamatan.

Ka Pete
petelacaba@gmail.com

Anonymous said...

naku thank you po ng marami..
idol ko po kasi ako..
curious lang po ako dun sa librong EDAD MEDYA.. pero syempre po lahat ng libro nyo gusto ko pong basahin.. ang galing po kasi.. kahit ang iba walang tugma ang ganda ng rythm at tumatalakay pa sa sakit ng lipunan.. "ANG BAYANG BUSABOS, 'PAG BUMANGON UNOS" (astig!)... sana po ay magkita po ulit tayo sa susunod na punta nyo sa dito sa Pateros... try ko pong magpunta sa UP para makabili ng libro nyo.. parang regalo ko na po sa sarili ko sa darating kong graduation.. MABUHAY PO KAYO SIR PETE!!
1,2, 1 2 3.. 1 2 3 4 Let's go!
Yelo malamig, 'pag natunaw TUBIG!
happy anniversary nga po pala sa blog nyo (kahit late na po ang bati) GOD BLESS PO AND MORE HUMOR este POWER!!! (-,o)
hagupit_panitik

Noel Vera said...

Happy anniversary, Pete. Is it my imagination,or did I sing this song in church, so many years ago?

Thanks also for the links to my blog, and Andrew's.